Cinsi yolla yoluxan xəstəliklər haqqında maraqlı məlumtalar

Adi : Cinsi yolla yoluxan xəstəliklər haqqında maraqlı məlumtalar
Hekaye: - Necə yoluxur ?
- Dəriyə təmas yolu ilə yoluxur , virusun
əsas yoluxma yolu cinsi əlaqədir. Cinsi
orqan , skrotum ( xayalar) , uşaqlıq yolu və
ya xarici genital bölgə yalnız virusla
təmas nəticəsində yoluxur . Oral yolla da
infeksiyaya yoluxma halları olur .
Prezervativ istifadə etmək yoluxmanın
qarşısını hər zaman almır , çünki virus
prezervativlə örtülü olmayan genital
sahədən də yoluxur .
HPV -in bir insandan başqa insana
yoluxması üçün hər zaman tam cinsi
əlaqənin olması mütləq deyil .
İnfeksiyalaşmış dəri bölgələrinin bir - biri
ilə təması nəticəsində də yoluxma baş
verə bilər . Virusun gizli dövrü müxtəlifdir .
Yoluxma olduqdan sonra əlamətlər
bəzən bir neçə ay , bəzən bir neçə il
sonra büruzə verə bilər . Hətta bəzən
virus illər boyu heç bir əlamət büruzə
vermədən bədəndə qala bilər .
- Qorunmaq üçün nə etməli ?
- Çoxarvadlılıq HPV virusunun yoluxması
üçün ən əhəmiyyətli risk faktorudur.
Çoxarvadlılıqdan çəkinmək qorunmada
əhəmiyyətli amildir . Çox arvadlı olmasa
belə cinsi əlaqədə olduğu xanımlardan
birinin daha əvvəl HPV -ə yoluxması
partnyorun bu virusa yoluxmasına yol
aça bilər . 100% qarşısını almasa da,
prezervativ istifadə etmək yoluxmağı
kəskin şəkildə azaldır . HPV
qorunmasında digər bir metod də
peyvənddir .
- Peyvənd qorunmada nə qədər
təsirlidir ?
- HPV peyvəndi profilaktik olduğu üçün
virusa yoluxmadan və cinsi fəallıq
başlamazdan əvvəl vurulması təklif
edilir . 11 -28 yaş arası cinsi əlaqəyə
girməmiş qız uşaqlarına 3 doza
vurulması uyğundur.
- HPV baş və boyun xərçənginə necə yol
açır ?
- Virusun baş, boyun bölgəsinə oro -
genital təmasla yəni oral seks ilə
yoluxduğu güman edilir. Ağız
xərçənglərinin 25 faizinin, boğaz
xərçənglərinin isə 35 faizinin HPV ilə
əlaqəli ola biləcəyi bildirilir .
- Bu xərçəng xəstəliklərin erkən
diaqnozu üçün nə edilməlidir ?
- Səs telləri üzərində inkişaf edən
xərçəng hüceyrələri səs tutulmasına
səbəb olduğu üçün erkən aşkar edilir.
Ağız və boyun xərçəginin əsas əlamətləri
bunlardır :
Uzun müddət davam edən boğaz
həssaslığı
Daimi qulaq ağrısı
Keçməyən öskürək
Nəfəs almaqda çətinlik və ya ağrılar var
Yeməyi çətin udur və ya ağrı varsa
Arıqlama
2 həftədən daha uzun müddətdə səs
batması və ya dəyişiklikləri
Boyunda ağrı və ya şişlik varsa ,
mütəxəssis müayinəsindən keçmək
lazımdır .